Skip to main content

न्याय खोज्दा पनि न्याय नपाइने कस्तो देशमा रहेछौं हामी ?

जीवन मंगोल

निमा डोल्माका हत्यारामाथि कारबाही हुन्छ ?

तुलसी दासद्वारा लिखित रामचरितमानसमा आदेश गरिएको छ, ‘ढोल गवाँर शुद्र पशु नारी, ये सव ताड्ने कै अधिकारी । ’ शुद्र र नारीलाई पशुजस्तै पिटे पनि दोष लाग्दैन, किनकी यिनी पिटाइकै लायक(अधिकारी) छन् ।
मलाई यो आजभोलि यस्तै आदेश पालन गरिरहेको देख्छु पुरुषहरुले महिलालाई पनि । मैले नर्स निमा डोल्माको हत्या भएको कुरा सुनेको र अनलाइनहरुमा रहस्यमय मृत्यु भएको खवर पढ्न पाको थिएँ । मेरो कुनै चिनजान छैन । न परिवार सँग न मृतक सँग नै थियो । तर म अन्यायको लागि लड्नु पर्छ भन्ने मान्यता वोकेको मान्छे लेखेर पनि आफ्नो कर्म पुरा गरौं भन्ने लागेर पीडित परिवारको फोन सम्पर्क मित्र रिन्छेन दोर्जे तामाङसँग उपलव्ध गराउन भने सम्पर्क नम्वर मागेर मृतकका आफन्त सँग कुरा गरे । सम्पर्क गर्दा दुःख पोख्दै मृतकका बहिनी मिनाले भनिन, ‘न्याय खोज्दा न्याय नपाइने कस्तो देशमा रहेछौं ?’ मैले एकजना शेर्पा वावैले भनेको वाक्य मन मनै सम्झे, ‘नानी नेपालको कानुन, बाहुनले जानुन’ ती वाबैले यसो भन्नुको मत्लप बुढो मान्छे सिधा मान्छे देखेर उनको जग्गा खाइ दिएछन् । मुद्धा लड्ने भएछन् तर बाहुनले हुँदो नहुदो कानुनमा यस्तो छ उस्तो छ भन्दै मुद्धा हराइ दिएछन् । पुनरावेदन गर्दा पनि अन्याय भएकोमा न्याय पाइएला भन्ने विश्वासले पुनरावेदन गरेको नतिजा उल्टो भइदियो । जग्गा जमिन खाइदियो । यस्तो अन्धो कानुन, अन्धो प्रशासनको गरिमालाई कसरी उच्चो बनाउने ? कसरी जनताले विश्वास जित्ने ? भन्ने सरोकार छैन । जो पहुचवाल छ उसैको कुरौटे बन्ने संस्थाको कसरी विश्वास गर्ने ? २०७३  असार २८ गते नर्स निमा डोल्माको सुनियोजित हत्या भए पछि न्यायको लागि लडिरहेकी मृतकका बहिनी मिनाको भोगाई पनि त्यहि प्रकृतिको छ, ‘यहाँ न्याय दिने मान्छेहरु हाम्रा मान्छे छैनन् सिस्टर, यहाँ हाम्रा मान्छे मात्र हेरिन्छ !’
दिदीको हत्या कसरी गरियो जान्न उत्सुक लागेर सोधे पछि बहिनी मिना लामाले मृतक दिदी निमा डोल्माको बारे प्रहरीलाई दिएको बयान, तामाङ घेदुङ संघले तयार गरेको प्रतिवेदन सरसर्ती अध्ययन गरे नर्स निमा डोल्माको हत्या भएको सत्यता नजिक छ । हत्या आरोपीतसँग विहे गर्नेसम्मको योजनामा पुगेकी एक चेली हत्याको शिकार बनिन् आफ्नै प्रेमीबाटै । यसलाई ओझेल पार्ने र त्यतिकै छोप छाप पार्ने काम नहोस । छानविन होस कडा भण्डा कडा सजाय होस हत्याराको हामी चाहान्छौ तर यसको ठिक विपरित नहोस भन्ने हो त्यतिले नसुने के गर्ने विकल्प आउछ नै त्यतिवेला थाहा हुने हो ।
कुरा के हो भने यहाँ नारी स्वतन्त्रको कुरा गर्नेहरु कहाँ कुन दुलोमा लुकेका छन् मैले देखिन । मानव अधिकार कर्मी कहाँ छन् ? अर्थ न वर्थ १० वित्ता उफ्रियो महिला अधिकार कर्मी, मानव अधिकार कर्मी मान्छेलाई अन्याय भएको छ । मुक वाय र वसि दिने ? मलाई लाग्छ, जस्ले जतिसुकै गफ चुटोस नारी माथिको अन्यायको जग वसाल्ने हिन्दु साहित्य जव सम्म खोपडीमा रहँन्छ तव सम्म यो दासत्वकै रुपमा रहँन्छ । भनिएको छ कि ‘नारी दमनको पात्र होे, दमन नगरीए नारी उत्ताउली हुन्छे’ यस्तो सभ्यता सिकाउने धर्मले पनि यस्ता घट्नालाई उक्साएको छ । नारीको रक्षा कुमारी अवश्थामा पिताले, यौवन अवस्थामा पतिले, वृद्धा अवस्थामा पुत्रले गर्छ, किनकी नारी स्वतन्त्रताको योग्य छैन । (ऐतरेय ब्राह्मण) यस्तो धार्मिक पाखण्डपनहरु मगजमा घुसेका छन् । पुरुष भनाउदाले पनि महिला देख्यो कि ध्यान भंग हुने ति कथित हिन्दु भगवानका जस्तै महिला माथि दृष्टि लगाउने महिलालाई हिंसा गर्ने महिलालाई लिंग ढोगाउनेले अनि पुरुषलाई सुपेरियर बनाउने ढुंगालाई दुत र मान्छेलाई मुत खिलाउने सस्कारगत दासत्वले गर्दा पुरुष बनेर ठाडो शिरले हिड्न नसक्ने स्थिति पैदा गर्नेलाई कुनै कानुन नै बनेको छैन ? यहाँ त प्रहरी संलंग्न अपराधिलाई कार्वाही गर्न हिचकिचाएको पाएँ । हत्यारालाई चाँडो भन्दा चाँडो छानविन गरी कार्वाही गर्न प्रहरीलाई जाहेरी दिँदा तत्काल लिन नमाने पछि विभिन्न पार्टीका नेता हार गुहार गर्नु परेको घट्नाले जनताको जिउ ज्यानको सुरक्षामा खटिने देशको पवित्र सस्थाले प्रहरी प्रशासन पनि नेता विना र अलि अलि हुनेखानेकै कुरा सुन्ने देखियो । हुनेखानेको मात्र कुरा सुन्ने न्यायको ढोकामा हँुदा खानेको कुराले प्रवेश नपाए पछि कसरी निष्पक्ष संस्था भनि नागरिकले गर्व गर्ने ? विमल घर्ती मगरका बहिनी, नायिका नेहा पुनको उस्तै प्रकृतिको घट्नाले सबै मिडिया कभरेज पाउने उस्तै प्रकृतिको निमा डोल्माको घट्ना बारे एक शव्द खर्च गर्न कञ्जुस्याई गर्ने मिडिया पनि असाध्यै पक्षपाति देख्छु ।
रोइ कराइ गर्दा दवावमा प्रहरीले कुरा सुनेको भान पार्ने अर्को बहाना वनाएर अपराधिलाई उन्मुक्ति दिने काम गर्छ उही प्रहरी प्रशासन भने कसरी जनताले विश्वास गर्ने ? होइन भने, ‘झुटो बोलेर कानुन छल्न खोजेको’ उमेश कुमार शाहको पोलिग्राम रिपोर्ट पुष्टी हुन साथ अर्का देव कुमार शाहको स्वास्थ्य स्थिति ठिक नभएको बहाना किन बनाए ? यो कुनै पनि बहानामा अपराधि हत्यारालाई उन्मुक्ति दिने वहाना हो ।
के गर्नु मिडियाले पनि पहुजवालाको मात्रै प्राथामिकता दिन्छ जसको पहुज छैन उसको चाहि वास्ता नगर्ने पक्षपाती सस्कारै बनेको छ । यस्तो सस्कारलाई त्याग्दै सन्तुलित अपराधिको विरुद्ध सत्यता उधिन्दै खरो उत्रिएर पीडितलाई न्याय दिनु आफ्नो धर्मलाई विर्सेर नेताको गिताङ्गे वन्नेहरुले गर्दा नै यस्ता घट्ना ओझेलमा पर्ने गरेका छन् ।
तामाङ घेदुङ संघको ‘निमा डोल्मा लामाकोको अध्ययन प्रतिवेदन’ ले हत्या नै गरिएको निस्र्कष निकालेको छ । घट्नाको प्रकृतिलाई अध्ययन गर्दा पनि हत्या भएको हो भन्ने प्रमाण हुँदा हुँदै पनि न्याय दिलाउने अदालतले उल्टो अन्याय गर्न मिल्दैन । त्यसैले निष्पक्ष छानविन गरि अपराधिलाई कडा कार्वाही होस भन्न आग्रह गर्दछु ।
From Esamata.com

Comments

Popular posts from this blog

धर्मको नाममा हिन्दु यसरी चोखिन्छ

-जीवन मंगोल यहाँ अजीव लाग्ने प्रसंग के छ भने जसलाई बाहुन क्षेत्रीले पाप भनेर अपराध भनेर हिंसा भनेर भनिरहेको छ, त्यो अचम्मको छ । जस्तोः “बलि” दिनु “वध” गर्नु धर्म तर काट्नु मार्नु चाहि अपराध हो भन्छ हिन्दुले । यो तर्कसंगत होइन । काट, मार गर्नु पाप हो भने धर्मको नाममा प्राणीको हत्या गर्नु पनि पाप हो त्यसलाई चाहि “वध” नभनेर हिंसा गरेको रे ! गाई काट्नु पाप, फेरी देवालीमा बोका वा रागा काट्नु हत्या नहुने “वध” हुने रे ! बाहुन क्षेत्रीले जति यहाँ हत्या गर्ने दुनिया सायदै छ होला । तर उसले हत्या गरेको जति सबै “वध” गरेको भन्दै चोखिने काम गर्छ । बाहुनहरुको कथित शास्त्रमा बलिदानको चर्चा छ । ऋग्वेद कालिन समयमा विशेष गरि मुख्य गरि ३ प्रकारको यज्ञ बलिको उल्लेख छ । ति हुन ः १. नरमेध्य यज्ञ –मान्छेको बलि), २. अश्वमेध्य यज्ञ (घोडा बलि) र ३. गोमेद यज्ञ (गाई बलि) कालान्तरमा यी तीनै प्रकारका बलिहरु प्रतिवन्ध गरि गोदान यज्ञको शुरुवात गरे । विभिन्न सुत्रहरुमा उल्लेख भएका तथ्यले पाप कसले गरेको थियो भन्ने कुरा प्रष्ट्याइरहन पर्ला जस्तो लाग्दैन । अहिले पछिल्लो समयमा गोदान बाहेक बोका बलि दिने प्रचलन ...

हिन्दु वणाश्रमी व्यवस्थाले समाजलाई विभाजन गर्यो

जीवन मंगोल हामीलाई रास्ट्रले के दियो भन्दा पनि हामी के दिन सक्छौ, त्यो महत्वपूर्ण बिषय हुन्छ । मेरो घरभित्र सानो परिवार हुन्छ तर त्यो भन्दा मेरो रास्ट्र ठूलो परिवार हो । त्यो मेरो ठूलो परिवार नसम्हाल्दा सम्म देशले मलाई केहि दिने छैन । अहिले सम्म त्यो परिवारलाई भत्काउने प्रयास भएको छ भनेर सकारात्मक सोचहरु पलाउन जरुरी छ । परिवारको सदस्यहरुलाई सम्मान न्याय दिइएन । सबैलाई सम्मान व्यवहार नहुँदा परिवारका सदस्यहरु आफ्नो कुण्ठाहरु साचिरहन सकेनन् र अन्ततः कलह सुरु हुन गयो । यसकारण परिवार मिलाउनु जरुरी छ । परिवारभित्रै समस्या समाधान खोज्नु पर्छ । परिवारभित्रै झगडा भयो भने छिमेकीको हेर्ने दृष्टिकोण पनि नकारात्मक हुन्छ । छिमेकीले पनि छिर्के लगाउने ठाउँ पाउँछ तर यहाँ त बैरीहरुले राष्ट्रभित्रका राष्ट्रहरुलाई मिलाएर राख्न चाहँदैन । अनि फलाना छिमेकी देशले यस्तो ग¥यो भनेर आफ्नो कालो कर्तुत लुकाउन खोज्छन । शासकले जनतालाई आफ्नो परिवार नठान्नु नै दुःखको कुरा हो भने सयौ समुदायको फूलबारी भएको देश भए पनि त्यो फूलबारीभित्र दुईओटा बिशेष समुदायहरु मात्र अटाउनु देशको अर्को दुर्भाग्य हो । सबै फूलहरु फूलबारी...

यसकारण हुँदैछ दशैँ बहिस्कार !

–जीवन मंगोल पञ्चायत अन्त्य संगै नाम मात्रैको बहुदलीय व्यवस्था घोषणा भए पश्चात नेपालको राजनैतिक, धार्मिक, सांस्कृतिक, सामाजित पक्षमा क्रान्तिको थालनी भयो ।  युगौंदेखिको रैथाने धर्म, संस्कृति, चाड पर्व सामाजिक परम्परा मान्यताहरुको खोजी गर्ने थोरै मौका मिल्यो । राजनैतिक, धार्मिक र सास्कृतिक तथा सामाजिक विशिष्टताभित्रका अनेक कोणबाट अथ्र्याउन थालियो । द्रव्य शाहले मंगोल पुर्खा वध गरी स्थापना गरेको आधुनिक गोरखा र पृथ्वीनारायण शाहले विस्तार गरेको साम्राज्य वर्तमान नेपाल र राणाहरुले निर्माण गरेको मनुवादी नीतिको बिरुद्ध शाहस साथ बोल्ने हिम्मत जुटे पछि बदलिदो युगसंगै खोज अनुसन्धानको क्षेत्रमा पनि फराकिलो बनाउने युग पुरुषहरुको खोजले कट्घरामा उभ्याउदै असत्यले ठडिएको कथित इतिहासको स्तम्भ भत्काउन सुरु भयो । त्यहि सेरोफेरोमा दशै बहिस्कार अभियानहरु सुरु भयो । देवासुर संग्राम, अनैकौ मिथक जोडेर राज्यले कसरी नेपालीकरण ग¥यो र कसरी हिन्दुकरण ग¥यो ? कसरी दशै प्रचलनमा आयो र भित्रि रहस्य के हो यहि रहस्यलाई अझ सुक्ष्म ढंगले बुझ्न जरुरी छ । दशैको पृष्ठभूमि ...